Twój talerz - klucz do efektywności. Co i jak Polacy jedzą w pracy?

4 Grudzień 2023

Co łączy wskaźniki KPI i dietę? Z pozoru niewiele, jednak badania dowodzą istnienia silnej korelacji między nawykami żywieniowymi i wydajnością – według danych WHO regularne i zbilansowane posiłki podnoszą produktywność o 20%, natomiast uczeni z organizacji Health Enhancement Research Organization (HERO) dowodzą, że o 25%*. W skali tygodnia to jakby jeden dodatkowy dzień roboczy!

Dobre nawyki jedzeniowe przekładają się też na lepsze zdrowie, a to zmniejsza absencję w pracy. Dbałość o dietę to również większy dobrostan, w końcu prawie 80-90% serotoniny, czyli hormonu szczęścia, produkują jelita. Styl odżywiania zatrudnionych ma więc ogromny wpływ na ich zaangażowanie, efektywność i poczucie zadowolenia. Jednak mimo udokumentowanego wpływu diety na wyniki w pracy udział procentowy pracowników w Polsce otrzymujących dofinansowanie posiłków jest stosunkowo niewielki, mimo deklarowanego zapotrzebowania na nie. Jak zatem upiec dwie pieczenie na jednym ogniu i zadbać o zdrowie pracowników oraz cele organizacji?

Styl odżywiania Polaków na widelcu

Z badania PBS „Potrzeby pracowników 2023” wynika, że zaledwie 6,9% respondentów otrzymuje jako benefit środki na regularny zakup posiłków. Tymczasem aż 80% badanych deklaruje, że chciałoby mieć dostęp do takiego świadczenia, gdyż dzięki temu można zdrowiej i regularnie jeść oraz oszczędzić czas oraz pieniądze. Ten trend wyraźnie odróżnia Polskę od wielu krajów Unii, w których z różnych form dofinansowania posiłków korzysta ponad 1/3 pracowników. Brak oferty żywieniowej stanowi również straconą szansę na wzmocnienie employer brandingu oraz retencji talentów – w raporcie Pluxee „Pod presją. Czas na działanie!” czytamy, że 74% badanych przyznaje, że pozytywnie ocenia ofertę pracy organizacji proponującej taki benefit, a około 25% badanych deklaruje, że byłby on atrakcyjnym ekwiwalentem podwyżki. Droga do serca pracownika często więc wiedzie przez żołądek.

Popularne powiedzenie brzmi: jesteś tym, co jesz. Ale jedynie 31,8% uczestników badania twierdzi, że odżywia się zdrowo i regularnie. Ponad 44% mówi, że spożywa posiłki nieregularnie, natomiast 5,2%, że w ogóle nie ma czasu jeść. To alarmujące statystyki wywoływane czynnikami, takimi jak brak czasu na przygotowywanie posiłków (54,1%) lub ich spożywanie (50,1%), wysokimi cenami żywności (51%) czy nieodpowiednimi warunkami w pracy (ponad ¼). Przy czym większość badanych widzi korelację między regularnymi przerwami na posiłki i wydajnością oraz zdaje sobie sprawę z ich wpływu na zdrowie. Na pierwszy rzut oka na środowisko zawodowe od kuchni, widać, że pracodawcy mają sporo pracy przed sobą, a pracownicy oczekują większej uwagi poświęcanej sferze posiłków i są otwarci na różne rozwiązania.

Twardy orzech do zgryzienia…

Pomijanie przerw na jedzenie przez pracowników i ich złe nawyki żywieniowe powinny stanowić sygnał ostrzegawczy dla liderów – spożywanie posiłków „al desko”*** to zwyczaj niezdrowy dla pracownika i szkodliwy dla organizacji, ponieważ zmniejsza motywację i negatywnie odbija się na efektywności. Warto zbadać, co sprawia, że pracownik zostaje przy biurku, zamiast wykorzystać przerwę: być może jest to wynik narastającej presji albo stresu bądź przekonania, że oczekują tego przełożeni.

Przytoczone dane dają dość niepokojący obraz: wielu zatrudnionych przyznaje, że pracuje z uczuciem głodu i zauważa konsekwencje w jakości i wydajności swojej pracy****. A przecież głód to potrzeba fizjologiczna, której niezaspokojenie skutkuje spadkiem energii, wywołuje stres oraz zmniejsza koncentrację i zdolność zapamiętywania. Zestresowani pracownicy stają się niezadowoleni, a atmosfera również się pogarsza. Liderzy stają więc przed dość trudnym zadaniem wspierania zmian takich przyzwyczajeń i budowania zdrowej atmosfery. I choć zmiana nawyków to nie zawsze bułka z masłem, droga do nich może wieść np. przez podwyżkę codziennej przyjemności z jedzenia, dzięki rozwiązaniom Pluxee.

Jak zadbać o dietę zespołowo?

W miejscach pracy obowiązują zasady BHP – mamy ergonomiczne krzesła, uregulowaną wysokość biurek, normowaną wilgotność powietrza i wiele innych wytycznych – których pracodawcy muszą przestrzegać, a pracownicy powinni znać. Warto rozszerzyć BHP na obszar diety i wypracować wspólny zbiór zasad związanych z żywieniem w miejscu pracy (również zdalnej!), aby kształtować dobre nawyki, które zaowocują podwyższoną energią do pracy - w końcu kalorie to nasze paliwo!

Lider na straży dietetycznego BHP

Zachęcaj do korzystania z przerwy na lunch: być może pracownicy obawiają się odejść od stanowiska pracy, bo jest to źle widziane przez przełożonego. Przekonuj, że jest inaczej, ale też do niczego nie zmuszaj – może się zdarzyć, że stołowanie się al desko to świadomy wybór, podyktowany obiektywnymi przesłankami.
Edukuj prozdrowotnie: zorganizuj szkolenie lub webinar z udziałem dietetyka, który opowie, na czym polega jakościowa dieta i jak komponować posiłki oraz jakie zdrowe przekąski jeść podczas pracy.
Zadbaj o warunki w miejscu pracy: zapewnij dostępność wody (optymalne nawodnienie organizmu jest również niezwykle ważne, często pragnienie mylimy z głodem) oraz przestrzeni i sprzętu do przygotowania posiłku, chociażby firmowej lodówki i mikrofalówki.
Umieść w ogólnodostępnym miejscu listę korzyści z przerwy na lunch: oderwanie od komputera to odpoczynek dla oczu, możliwość regeneracji, posiłek spożywany świadomie szybciej syci i rzadziej kończy się niestrawnością. Mniej oczywiste dobrodziejstwo to interakcje przy stole – jedzenie to społeczny rytuał, w których dochodzi do wymiany informacji i myśli – może właśnie w takiej chwili dojdzie do rozwiązania trudnego problemu?
Oddawajcie się lunchowaniu: to mikromoment w pracy, który daje wiele przyjemności i integruje członków zespołu przy wspólnym posiłku. Można wyznaczyć dzień, w którym razem spożywacie lunch, np. tematyczny – co tydzień inna osoba proponuje posiłek albo kuchnię. Przy okazji rozwiniecie kulinarne horyzonty!
Zainteresuj się dofinansowaniem posiłków: benefity żywieniowe takie jak Pluxee Lunch to wschodząca gwiazda świadczeń pozapłacowych. Są atrakcyjne finansowo (co jest szczególnie ważne, jako że wydatki na produkty żywieniowe nierzadko pochłaniają lwią część budżetu), dopasowane do różnych zespołów (zarówno stacjonarnych, jak i zdalnych), zapewniają wolność wyboru, komfort i oszczędność czasu. Ekstra budżet na jedzenie wspiera zdrowsze nawyki żywieniowe, zachęca do sprawdzania smaków i doceniania radości jedzenia.

W dzisiejszym świecie pracy, w którym tempo życia jest coraz szybsze, a stres i przemęczenie stają się coraz większym wyzwaniem, ważne jest, aby dbać o nasze zdrowie i dobre nawyki żywieniowe. Pamiętajmy, że jesteśmy tym, co jemy, a ciało potrzebuje odpowiedniego i regularnie dostarczanego paliwa, aby działać sprawnie.

*Dane za: https://www.businesswire.com/news/home/20130107006882/en/Study-of-20000-Workers-Shows-Different-Factors-Drive-Abesenteeism-and-Job-Performance, dostęp: listopad 2023 r.
** Badanie PBS „Zwyczaje i zachowania pracowników w Polsce, 2023 rok” przeprowadzone wśród 1200 osób w wieku od 16 do 55 lat i więcej.
*** Humorystyczna angielska nazwa fenomenu jedzenia lunchu w pracy bez odchodzenia od biurka
**** Badanie „Żywieniowe nawyki pracujących Polaków”: https://dailyfruits.pl/app/uploads/2020/10/%C5%BBywieniowe-nawyki-p9.pdf